HISTORIEK
Theater Rhetorika, we staan er weer!
Het Zeelse theatergezelschap ‘Rhetorika’ werd gesticht in 1840 onder de kenspreuk ‘Jong en Bloeiend’. Als ‘toneel- en zangmaatschappij’ voerde de vereniging in de 19e eeuw voornamelijk zangspelen op.
Rond 1875 waaide er een nieuwe wind: de kenspreuk werd: ‘Ijver voor de moedertaal’, én er werden ‘vrouwspersonen’ op het podium toegelaten.
Na een lange bloeiperiode kende het gezelschap na 1920 een dipje, en in de tweede wereldoorlog zette Rhetorika de activiteiten zelfs volledig stop (om niet ‘verbrand’ te geraken…).
Na 1945 herpakte Rhetorika zich: bezielende toneelleiders als Albert Willems en Arthur Quintus bliezen de méér dan 100 jaar oude maatschappij nieuw leven in.
Op het eind van de jaren ’50 treedt Paul Haemelinck op het voorplan: bijna 20 jaar zal hij als huisregisseur de toneelvereniging artistiek en technisch laten groeien. Hij ligt trouwens in 1973 aan de basis van ‘Jeugdtheater Rhetorika’: nu nog steeds een kweekvijver voor het ‘groot’ toneel, én een vaste waarde in het Zeels cultuurlandschap met volwaardige eigen producties (‘De Storm’ gezien?). Hou je trouwens maar klaar voor de coproductie JTR-TR in november volgend jaar!
Roger Bolders volgt halverwege de jaren ‘70 Paul op, en dankzij hem weet Rhetorika zich op te werken tot semiprofessioneel niveau, met o.a. in ’92 een overwinning in het nationale Landjuweelfestival, jaren na elkaar de hoogste categorie in het Provinciaal Toneeltornooi, en herhaaldelijk nominaties in allerlei wedstrijden.
Heel af en toe wordt hij als regisseur vervangen door een gastregisseur, zoals Philippe Lepez, in 1993 voor ‘Leonce en Lena’, een co-productie JTR-TR voor het twintigjarig bestaan van het jeugdtoneel.
Als Roger het wat kalmer aan begint te doen, verruimt Rhetorika steeds verder de horizon met andere professionele regisseurs, die telkens weer voor de nodige uitdaging zorgen. En als het goed ‘klikt’ mogen ze al eens terugkomen, zoals Dirk Crommelinck, Marc Lauwrys, onze eigen Tijl Dauwe… Twee keer per jaar wordt een ‘grote’ productie voorgesteld, afwisselend in De Wiek en in het Gildenhuis. We laveren daarbij tussen alle mogelijke genres, met één dwingende eis: kwaliteit voor ons publiek. En we vergeten Roger natuurlijk niet – zoals vanavond weer blijkt.
In onze programmatie staan ernstige stukken naast komedies . We gaan al eens echt ‘Zeels’ , wagen ons af en toe aan muziektheater, spelen stukken zoals ze door de auteur bedoeld zijn, of gaan met de regisseur mee op zoek naar een volledig nieuwe interpretatie.
Als het past brengen we verteltheater (dit voorjaar nog: ‘(De reis) Rond de wereld in 80 dagen’), en omdat we ooit zijn opgericht als ‘toneel- en zangmaatschappij’ durven we er al eens liedjes bijgooien – zoals in 2000 met ‘Jan Praet’, voor ons 175-jarig bestaan met ‘Figaro??? Figaro!’, of op de meest recente meizang op Zele.
Helaas moesten ook wij, na onze ‘Antigone’ eind 2019 en ‘Oliver Twist’ begin 2020 van JTR -16, in ons kot blijven… Vol goede moed bereidden enkele dames (en een enkele heer) ‘Steel Magnolias’ voor, maar keer op keer moesten we die weer opbergen. We hopen dat ze in maart 2024 eindelijk in volle glorie kunnen openbloeien…
Lagen we dan drie jaar uitgeteld op de planken? Nee nee! We hielden het theatervuur smeulend! Er was het boek ‘Op het podium kom ik tot leven’ (nog steeds beschikbaar), er was die leesvoorstelling, er waren een vertelwandeling en een theaterwandeling, er waren online evenementen, er waren Cecilia-pakketjes (met o.a. ontsmettingsproduct want ‘bij Rhetorika hou je het veilig’), er was een Spotlight…
En gelukkig! In het najaar van 2022 konden we met ‘Per(r)ongeluk’ onze eerste echte voorstelling na drie jaar spelen. Misschien hebt u het gezien? Dan zag u dat we weer goed gelanceerd waren!
En in 2023 blijven we in de ‘comedy-flow’ met ‘Van kwaad naar erger’!
